२ सय ५५ वर्ष पहिले पृथ्वीनारायण शाहका नाती शत्रुभञ्जन शाहबाट निर्माण गरिएको उपरदागंगढी चितवन जिल्लाको सवैभन्दा महत्वपुर्ण ऐतिहासीक स्थल हो । यो गढी चितवनको पुरानो सदरमुकाम पनि हो । चितवनमा रहेका ऐतिहासिक स्थलहरु मध्ये पवित्रतिर्थस्थल देवघाटधाम, वालमिकि आश्रम, कविलासपुरगढी,बागेश्वरी,चिसापानीगढी, सोमेश्वरगढी र पाण्डवनगर लगायतका स्थलहरु पनि ऐतिहासिक स्थलहरु हुन् ।

पर्यावरणीय पर्यटनको केन्द्र विन्दु चितवन राष्ट्रिय निकुञ्ज जुन जैविक विविधताले सम्पन्न निकुञ्जको रुपमा परिचित छ  यस निकुञ्ज र वरीपरीका सामुदायिक वनहरुमा पाइने एक सिंगे गैंडा र दुलर्भ वन्यजन्तुले यस निकुञ्जको गरिमालाई निकै उंचो बनाएको छ ।  यस निकुञ्ज भित्र रहेका सिमसार क्षेत्रमा साइवेरीया लगायत दक्षिण एशियाली मुलुकहरुबाट ५ सय ७० किसिमका चराहरु आउने गरेको छ भने निकुञ्ज लगायतका जंगलहरुमा  १ सय ६५ जातका वनस्पति, जडिबुटी पाइन्छ ।  निकुञ्ज भित्र रहेका तालहरु र  चितवनका  नदिहरुमा १ सय २६ जातिका माछाहरु पाइन्छ । निकुञ्जमा ४३ किसीमका महत्वपूर्ण जनावरहरु,  ५६ जातिका स्तनधारी र १ सय ५० जातका पुतलीहरु पाइन्छन् । प्रकृति र समाज विचको सम्बन्धीत रुप पर्यायावरणीय पर्यटनले प्रकृति र समाजमा प्रतिकुल प्रभाव पार्न बाट जोगाउन मद्दत गरेको हुन्छ  ।

चितवनमा रहेका पर्यटकिय सम्भावनाहरु मध्ये धार्मिक पर्यटन पनि एक हो । ऐतिहासिक पवित्र तिर्थस्थल देवघाट,  द्धापरयुगमा सीता पाताल प्रवेश गरेको

जन विश्वास रहेको वाल्मिकी आश्रम, मौलाकालिका मन्दिर, सोमश्वर कालिका, सोमेश्वर पर्वतको पश्चिम तर्फको शिखरमा रहेको गोद्धक परशुराम कुण्ड लगायतका धार्मिक स्थलहरुको प्रचार प्रसार उचित विकास गर्न सके चितवनमा धार्मिक पर्यटनको विकास हुने प्रवल सम्भावना देखिन्छ ।

सांस्कृतिक पर्यटन

विभिन्न जातजाति र भाषा भाषीका मानिसहरुको बसोबास रहेको चितवनमा जातिय भेषभुषा झल्कने नाच र झांकीहरुले चितवन आउने जो कोहीलाई पनि लोभ्याउने गरेको छ । थारु जतिका लठ्ठी नाच, झम्टा नाच होस् या अन्य जातिका कौडा नाच, सवै किसीमका नाचले चितवन हेर्न आउनेहरुलाई निकै मनोरञ्जन दिने गर्दछ । फरक फरक समुदायका धर्म, भाषा, साहित्य, पेशा, कला, चाडपर्व, बाजागाजा, गीत, लोपोन्मुजातिका रहनसहन, भेषभुषा र परम्परालाई दिगो वनाउन सके चितवनमा सांस्कृतिक पर्यटन विकासलाई  माथि उकास्न सकिन्छ ।

आन्तरीक तथा बाहिय पर्यटकहरुको आकर्षणको केन्द्रविन्दु सांस्कृतिक संग्रहालय, ग्रामिण क्षेत्रमा फष्टाउंदै गएको होम स्टे, नमुना गाउं, विभिन्न जातजातिका सांस्कृतिक रहनसहनले ग्रामिण पर्यटन विकासलाई ठुलै टेवा पुरयाएको छ ।